Wieliczka to miasto, gmina i jednocześnie stolica powiatu wielickiego. Gminę Wieliczka o powierzchni 100,1 km² zamieszkuje 44 100 osób, w tym  miasto 13,4 km² - około 18 000 osób.
Położona na terenie Pogórza Wielickiego i Zapadliska Przedkarpackiego we wschodniej części powiatu. Miasto oddalone jest o 15 km na północny wschód od Krakowa. Przez gminę przebiega międzynarodowa trasa Kraków - Przemyśl - Medyka. Użytki rolne zajmują 73% powierzchni gminy.
Gmina obejmuje miasto i 29 sołectw: Brzegi, Byszyce, Czarnochowice, Chorągwica, Dobranowice, Golkowice, Gorzków, Grabie, Grajów, Grabówki, Janówka, Janowice, Kokotów, Koźmice Małe, Koźmice Wielkie, Lednica Górna, Mała Wieś, Mietniów, Pawlikowice, Podstolice, Raciborsko, Rożnowa, Siercza, Sułków, Sygneczów, Strumiany, Śledziejowice, Węgrzce Wielkie, Zabawa.
Walory turystyczne gminy to przedewszystkim kopalnia soli, a także: Zamek Żupny, zabytkowe szyby, liczne kościoły i dwory, pałacyki, klasztory oraz ukształtowanie ternu.